حضرت فاطمه زهرا (س)در بیانات امام خامنه ای
يكشنبه, ۳۱ فروردين ۱۳۹۳، ۰۶:۲۶ ق.ظ
نمونه بودن عبادت فاطمه زهرا(سلام الله علیها)عبادت
فاطمهى زهرا، سلام اللَّه علیها، یک عبادت نمونه است.«حسن بصرى» که یکى
از عباد و زهاد معروف دنیاى اسلام است، دربارهى فاطمهى زهرا سلام اللَّه
علیها مىگوید: به قدرى دختر پیغمبر عبادت کرد و در محراب عبادت ایستاد که
«تورمت قدماها». پاهاى آن بزرگوار از ایستادن در محراب عبادت، ورم کرد! (۱)
امام حسن مجتبى علیهالصّلاةوالسّلام مىگوید: شبى - شب جمعهاى - مادرم
به عبادت ایستاد و تا صبح عبادت کرد. «حتى انفجرت عمود الصبح». تا وقتى که
طلوع فجر شد. مادر من از سر شب تا صبح مشغول عبادت بود و دعا و تضرع کرد.
امام حسن، علیهالصّلاةوالسّلام، مىگوید - طبق روایت - شنیدم که دائم
مؤمنین و مؤمنات را دعا کرد؛ مردم را دعا کرد؛ براى مسائل عمومى دنیاى
اسلام دعا کرد. صبح که شد گفتم: «یا اماه!»؛ «مادرم!» «لم لا تدعین لنفسک
کما تدعین لغیرک؛» «یک دعا براى خودت نکردى! یک شب تا صبح دعا، همه براى
دیگران!؟» در جواب فرمود: «یا بنى، الجار ثم الدار؛» «اول دیگران بعد خود
ما!» این، آن روحیهى والاست.(۲)۱۳۷۱/۰۹/۲۵بیانات در دیدار جمعی از زنان حضرت زهرا(سلام الله علیها) حدیث۱ )
مناقب آل أبی طالب علیهمالسلام ، ابن شهر آشوب مازندرانی ج ۳ ص ۳۴۱ ؛
بحارالانوار،علامه مجلسی ج ۴۳ ص ۸۴ ،مَا کَانَ فِی هَذِهِ الْأُمَّةِ أَعْبَدُ مِنْ فَاطِمَةَ کَانَتْ تَقُومُ حَتَّى تَوَرَّمَ قَدَمَاهَاترجمه:حسن بصری گوید: در بین این مردم کسی عابدتر از فاطمه نیست آنقدر در نماز میایستاد که قدمهایش ورم میکرد.۲ )
علل الشرائع، شیخ صدوق ج۱ ص ۱۸۱ ح ۱ ؛
کشف الغمة ،علی بن عیسی اربلی ج۱ ص ۴۶۸ ؛
دلائل الامامة ، محمد بن جریر طبری ص ۵۶ ؛
بحارالانوار، علامه مجلسی ج ۴۳ ص ۸۲ ح ۳ ؛«
رَأَیْتُ أُمِّی فَاطِمَةَ ع قَامَتْ فِی مِحْرَابِهَا لَیْلَةَ
جُمُعَتِهَا فَلَمْ تَزَلْ رَاکِعَةً سَاجِدَةً حَتَّى اتَّضَحَ عَمُودُ
الصُّبْحِ وَ سَمِعْتُهَا تَدْعُو لِلْمُؤْمِنِینَ وَ الْمُؤْمِنَاتِ وَ
تُسَمِّیهِمْ وَ تُکْثِرُ الدُّعَاءَ لَهُمْ وَ لَا تَدْعُو لِنَفْسِهَا
بِشَیْءٍ فَقُلْتُ لَهَا یَا أُمَّاهْ لِمَ لَا تَدْعِینَ لِنَفْسِکِ
کَمَا تَدْعِینَ لِغَیْرِکِ فَقَالَتْ یَا بُنَیَّ الْجَارَ ثُمَّ
الدَّارَ»،ترجمه:امام
حسن(ع) فرمود مادرم فاطمه را در شب جمعه ای دیدم که در محرابش ایستاده بود
و پیوسته در حال رکوع و سجده بود تا اینکه روشنایی صبح نمایان شد و از او
شنیدم که برای مردان و زنان مومن دعا می کرد و با اسم آنان را نام می برد و
برایشان زیاد دعا می کرد ولی برای خویش چیزی نمی خواست پس به او گفتم:
مادرم چرا آنگونه که برای دیگران دعا می کنی برای خود دعا نمی کنی؟ و او
گفت پسرم اول همسایه بعد خانه.(دیگران مقدم ترند.)ایثار حضرت زهرا(س)ما
باید این راه را برویم. ما هم باید گذشت کنیم، ایثار کنیم، اطاعت خدا
کنیم، عبادت کنیم. مگر نمىگوییم که «حتّى تورّم قدماها»(۱) اینقدر در
محراب عبادت خدا ایستاد! [حضرت زهرا(س)]ما هم باید در محراب عبادت بایستیم.
ما هم باید ذکر خدا بگوییم. ما هم باید محبت الهى را در دلمان روزبهروز
زیاد کنیم. مگر نمىگوییم که با حال ناتوانى به مسجد رفت، تا حقى را احقاق
کند؟ ما هم باید در همهى حالات تلاش کنیم، تا حق را احقاق کنیم. ما هم
باید از کسى نترسیم. مگر نمىگوییم که یکتنه در مقابل جامعهى بزرگ زمان
خود ایستاد؟ ما هم باید همچنان که همسر بزرگوارش فرمود «لا تستوحشوا فى
طریق الهدى لقلّة اهله»،(۲) از کم بودن تعدادمان در مقابل دنیاى ظلم و
استکبار نترسیم و تلاش کنیم. مگر نمىگوییم که آن بزرگوار کارى کرد که
سورهى دهر دربارهى او و شوهر و فرزندانش نازل شد؟ ایثار نسبت به فقرا و
کمک به محرومان، به قیمت گرسنگى کشیدن خود؛ «و یؤثرون على انفسهم ولو کان
بهم خصاصه».(۳) ما هم باید همین کارها را بکنیم.این نمىشود که ما دم
از محبت فاطمهى زهرا(سلاماللَّهعلیها) بزنیم، در حالى که آن بزرگوار
براى خاطر گرسنگان، نان را از گلوى خود و عزیزانش - مثل حسن و
حسین(علیهماالسّلام) و پدر بزرگوارشان(علیهالسّلام) - برید و به آن فقیر
داد؛ نه یک روز، نه دو روز؛ سه روز!(۴) ما مىگوییم پیرو چنین کسى هستیم؛
ولى ما نه فقط نان را از گلوى خود نمىبُریم که به فقرا بدهیم، اگر
بتوانیم، نان را از گلوى فقرا هم مىبُریم!این روایاتى که در «کافى»
شریف و بعضى از کتب دیگر در باب علامات شیعه هست، ناظر به همین است؛ یعنى
شیعه بایستى آنطورى عمل کند. ما باید زندگى آنها را در زندگى خود - ولو به
صورت ضعیف - نمایش بدهیم.۱۳۷۰/۱۰/۰۵بیانات در دیدار جمعی از مداحان حضرت زهرا(سلام الله علیها) حدیث۱ )
مناقب آل أبی طالب علیهمالسلام ، ابن شهر آشوب مازندرانی ج ۳ ص ۳۴۱ ؛
بحارالانوار،علامه مجلسی ج ۴۳ ص ۸۴ ؛ما کان فی هذه الامه اعبد من فاطمه کانت تقوم حتی تورم قدماها ....ترجمه:حسن بصری گوید: در بین این مردم کسی عابدتر از فاطمه نیست آنقدر در نماز میایستاد که قدمهایش ورم میکرد.۲ )
خطبه ۲۰۱ : از سخنان آن حضرت است در پایدارى در راه حقأَیُّهَا
النَّاسُ لَا تَسْتَوْحِشُوا فِی طَرِیقِ الْهُدَى لِقِلَّةِ أَهْلِهِ
فَإِنَّ النَّاسَ قَدِ اجْتَمَعُوا عَلَى مَائِدَةٍ شِبَعُهَا قَصِیرٌ وَ
جُوعُهَا طَوِیلٌ أَیُّهَا النَّاسُ إِنَّمَا یَجْمَعُ النَّاسَ الرِّضَا
وَ السُّخْطُ وَ إِنَّمَا عَقَرَ نَاقَةَ ثَمُودَ رَجُلٌ وَاحِدٌ
فَعَمَّهُمُ اللَّهُ بِالْعَذَابِ لَمَّا عَمُّوهُ بِالرِّضَا فَقَالَ
سُبْحَانَهُ فَعَقَرُوها فَأَصْبَحُوا نادِمِینَ فَمَا کَانَ إِلَّا أَنْ
خَارَتْ أَرْضُهُمْ بِالْخَسْفَةِ خُوَارَ السِّکَّةِ الْمُحْمَاةِ فِی
الْأَرْضِ الْخَوَّارَةِ أَیُّهَا النَّاسُ مَنْ سَلَکَ الطَّرِیقَ
الْوَاضِحَ وَرَدَ الْمَاءَ وَ مَنْ خَالَفَ وَقَعَ فِی التِّیهِ .ترجمه:اى
مردم، در راه هدایت از کمى اهل آن وحشت نکنید، که مردم بر سر سفرهاى گرد
آمدهاند که زمان سیرى آن اندک، و مدّت گرسنگى آن طولانى است.
اى مردم، جز این نیست که خشنودى و خشم است که مردم را بر محورى جمع مىکند.
غیر این نبود که ناقه ثمود را یک نفر پى کرد، امّا عذاب خداوند همه را
گرفت چون همگان به آن برنامه رضایت دادند،
خداوند سبحان فرمود: «همه آن را پى کردند، پس همه پشیمان شدند». آن گاه
سرزمین آنان بر اثر فرو رفتن صدا کرد مانند صداى فرورفتن آهن داغ در زمین
نرم و هموار.
اى مردم، هر که راه راست و روشن را به پیماید به آب رسد، و هر که بیراهه
رود در بیابان به سرگردانى افتد.۳ )
سوره مبارکه الحشر آیه ۹وَالَّذینَ
تَبَوَّءُوا الدّارَ وَالإیمانَ مِن قَبلِهِم یُحِبّونَ مَن هاجَرَ
إِلَیهِم وَلا یَجِدونَ فی صُدورِهِم حاجَةً مِمّا أوتوا وَیُؤثِرونَ عَلىٰ
أَنفُسِهِم وَلَو کانَ بِهِم خَصاصَةٌ ۚ وَمَن یوقَ شُحَّ نَفسِهِ
فَأُولٰئِکَ هُمُ المُفلِحونَترجمه:و
برای کسانی است که در این سرا [= سرزمین مدینه] و در سرای ایمان پیش از
مهاجران مسکن گزیدند و کسانی را که به سویشان هجرت کنند دوست میدارند، و
در دل خود نیازی به آنچه به مهاجران داده شده احساس نمیکنند و آنها را بر
خود مقدّم میدارند هر چند خودشان بسیار نیازمند باشند؛ کسانی که از بخل و
حرص نفس خویش باز داشته شدهاند رستگارانند!۴ )
تفسیر، فرات بن ابراهیم کوفى ص ۵۲۸ ؛
بحار الانوار،علامه مجلسی ج۳۵ ص۲۵۳ ؛فی
قوله تعالى وَ یُطْعِمُونَ الطَّعامَ عَلى حُبِّهِ مِسْکِیناً وَ
یَتِیماً وَ أَسِیراً قال نزلت فی علی [بن أبی طالب ع] و [زوجته] فاطمة
[بنت محمد] و جاریة لهما و ذلک أنهم زاروا رسول الله ص فأعطى کل إنسان منهم
صاعا من الطعام [طعام] فلما انصرفوا إلى منازلهم جاء [هم] سائل یسأل
فأعطى علی صاعه ثم دخل یتیم [علیه علیهم] من الجیران فأعطته فاطمة بنت
محمد صاعها فقال لها علی إن رسول الله ص کان یقول قال الله و عزتی و جلالی
لا یسکت [بکاء الیتیم بکاؤه] الیوم عبد إلا أسکنته من الجنة حیث یشاء ثم
جاء أسیر من أسراء أهل الشرک فی أیدی المسلمین یستطعم فأمر علی السوداء
خادمهم فأعطته صاعها فنزلت فیهم الآیة وَ یُطْعِمُونَ الطَّعامَ عَلى
حُبِّهِ مِسْکِیناً وَ یَتِیماً وَ أَسِیراً إِنَّما نُطْعِمُکُمْ لِوَجْهِ
اللَّهِ لا نُرِیدُ مِنْکُمْ جَزاءً وَ لا شُکُوراً.لزوم اجتناب روزهدار از گناه ، همانند اجتناب وی از خوردنمرحلهى
دوم روزه، پرهیز از گناه است؛ یعنى نگاهدارى گوش و چشم و زبان و دل - حتّى
طبق بعضى از روایات - نگاهدارى بشرهى انسان، پوست بدن و موى بدن انسان از
گناه. از امیرالمؤمنین علیهالسّلام نقل شده است که «الصّیام اجتناب
المحارم کما یمتنع الرّجل من الطّعام و الشّراب(۱)»؛ همانطورى که از غذا و
از آشامیدنى و از مشتهیّات نفسانى اجتناب مىکنید، از گناه هم اجتناب
کنید. این یک مرحلهى بالاتر براى روزه است. این فرصت ماه رمضان، فرصت
مغتنمى است که انسان تمرین اجتناب از گناه کند. بعضى از جوانان در مراجعاتى
که دارند، به بنده التماس دعا که مىکنند، از جمله مکرّر مىگویند شما دعا
کنید که ما بتوانیم گناه نکنیم. البته دعا کردن خوب و لازم است و مىکنیم؛
اما گناه نکردن، به ارادهى انسان احتیاج دارد. باید تصمیم بگیرید که گناه
نکنید و وقتى تصمیم گرفتید، این کار بسیار آسانى خواهد شد. اجتناب از
گناه، چیزى است که مثل یک کوه در چشم انسان جلوه مىکند؛ اما با تصمیم، مثل
یک زمین هموار مىشود. در ماه رمضان، بهترین فرصت است که همه این را تمرین
بکنند. روایت دیگرى از فاطمهى زهرا سلاماللَّهعلیها نقل شده است که
فرمود: «ما یصنع الصائم بصیامه اذا لم یصن لسانه و سمعه و بصره و
جوارحه(۲)»؛ انسان از روزه چه بهرهاى خواهد برد، اگر زبان و گوش و چشم و
جوارح خود را از گناه باز ندارد؟ در یک روایت نقل شده است که زنى به
خدمتکار خود اهانت کرد. ظاهراً آنها در همسایگى پیامبر، یا مثلاً در سفرى
همراه آن حضرت بودند. پیامبر اکرم طعامى در دستشان بود، به او تعارف کردند و
فرمودند: از این بخور. آن زن گفت من روزهام. نقل شده است که پیامبر به او
اینطور فرمودند: «کیف تکونین صائمه و قد سببت جاریتک»؛ چطور تو روزهاى؛
در حالى که به خدمتکار خودت دشنام دادهاى؟ «انّ الصوم لیس من الطعام و
الشّراب»؛ روزه فقط این نیست که از خوراک و نوشیدنى اجتناب کنید. «و انما
جعل اللَّه ذلک حجابا عن سواهما من الفواحش من الفعل والقول»(۳)؛ خدا خواست
که انسان روزهدار به سراغ گناهان و آلودگیها نرود؛ و از جملهى این
گناهان، گناهان زبان است؛ بدگویى و اهانت به دیگران است. از جملهى این
گناهان، گناهان دل است؛ دشمنى و کینهى دیگران را در دل پروراندن است. بعضى
گناهان به معناى اصطلاح شرعى است؛ بعضى گناهان اخلاقى است؛ مراتب گوناگونى
دارد. پس، مرحلهى دوم روزهدارى این است که انسان بتواند از گناهان، خود
را جدا کند و بخصوص شما جوانان عزیز از این فرصت استفاده کنید. شما جوانید.
جوان، هم قدرت و توانایى دارد و هم صافىِ دل و نورانیّتِ دل براى او یک
فرصت است. در طول ماه رمضان، از این فرصت استفاده کنید و اجتناب از گناهان
را - که مرحلهى دوم روزهدارى است - تمرین نمایید.۱۳۷۸/۰۹/۲۶بیانات در خطبههاى نمازجمعه روزه, تقوا حدیث۱ )
الغارات ، ابراهیم بن محمد ثقفی، ج ۲، ص ۳۴۲ ؛
مستدرکالوسائل، محدث نوری، ج ۷ ، ص ۳۶۷ ؛
بحارالأنوار ، علامه مجلسی، ج ۶۸ ، ص ۲۳۱ ؛ و ج ۹۳ ، ص ۲۹۴ ؛خطب
علی ع فحمد الله و أثنى علیه و ذکر النبی فصلى علیه ثم قال أما بعد فإنی
أوصیکم بتقوى الله ..... الصیام اجتناب المحارم کما یمتنع الرجل من الطعام
و الشرابترجمه:... امام علی (ع) فرمودند: روزه یعنی دوری از محرمات همانگونه که انسان از غذا و نوشیدنی منع می شود.۲ )
دعائم الاسلام، نعمان بن محمد تمیمى ج ۱ ص ۲۶۸ ؛
بحارالانوار ، علامه مجلسی : ج ۹۳ ص ۲۹۵ ح ۲۵ ؛
میزان الحکمه : ج ۲ ص ۱۶۸۷ ؛ما یصنع الصائم بصیامه إذا لم یصن لسانه و سمعه و بصره و جوارحهترجمه:حضرت فاطمه (س) فرمودند: روزه دار تا زمانی که زبان و گوش و چشم و اعضایش را حفظ نکند با روزه گرفتنش کاری نیکی نمی کند.۳ )
النوادر، احمد بن محمد بن عیسی ص ۲۱ ؛
بحارالأنوار ، علامه مجلسی، ج ۹۳ ، ص ۲۹۲ ؛
کافی،شیخ کلینی ، ج ۴ ص ۸۷ ح۳ ، نحوه ؛إن
الصیام لیس من الطعام و الشراب وحده .... و إن أبی ع قال سمع رسول الله ص
امرأة تساب جاریة لها و هی صائمة فدعا رسول الله ص بطعام فقال لها کلی
فقالت أنا صائمة یا رسول الله فقال کیف تکونین صائمة و قد سببت جاریتک إن
الصوم لیس من الطعام و الشراب و إنما جعل الله ذلک حجابا عن سواهما من
الفواحش من الفعل و القول یفطر الصائم ما أقل الصوام و أکثر الجواعترجمه:...
رسول خدا صلّى اللَّه علیه و آله شنیدند زنى روزهدار، کنیز خود را دشنام
مىدهد، حضرت رسول صلّى اللَّه علیه و آله غذایى خواستند، و به آن زن
فرمودند: بخور، عرض کرد: یا رسول اللَّه، من روزه دارم، فرمودند: چگونه
روزهدار هستى و حال آنکه کنیزت را دشنام مىدهى؟ روزه [تنها امساک کردن از
خوردن] غذا و نوشیدنى نیست، در واقع خداى تبارک و تعالى آن را مانعى از
غیر از آن دو از رفتار و گفتار زشت قرار داد که روزهدار روزه اش را افطار
مىکند چه اندکند روزه داران و چه زیادند گرسنهها.منبع : http://farsi.khamenei.ir/newspart-index?mid=3&npt=8
- ۹۳/۰۱/۳۱