اندیشکده امام صادق (ع) | خلیل عقیلی فرج

إنَّکَ کادِحٌ إلَی رَبِّکَ کَدحًا فَمُلاقیهِ

اندیشکده امام صادق (ع) | خلیل عقیلی فرج

إنَّکَ کادِحٌ إلَی رَبِّکَ کَدحًا فَمُلاقیهِ

اندیشکده امام صادق (ع) | خلیل عقیلی فرج

دیگر نخواهم خفت
و دیگر از خاک و خاکیان نخواهم گفت
و جز از آسمان و آسمانیان نخواهم نوشت...
**************
آی دی ایتا و سروش: @draghili
**************
آدرس کانال های انتشار محتوا:

      

۲۵ مطلب با موضوع «فنون ترجمه و تفسیر» ثبت شده است

۰۳
خرداد
۰۴



🟠 آشنایی با معاجم دست اول عربی (معجم: لغت نامه)

🟪 بخش پنجم: لغت نامه کتاب #لسان_العرب

✍ مؤلف: محمد بن مکرم بن علی بن منظور الأنصاری الأفریقی، مشهور به ابن منظور
▫️تولد: ۶۳۰ ه.ق در طرابلس لیبی
▫️وفات: ۷۱۱ ه.ق در قاهره
▫️شغل: قاضی، ادیب و زبانشناس برجسته
▫️مذهب: مالکی

🟢 الف) ویژگی‌های کلیدی:

🔸 ترتیب بر اساس حرف آخر ریشه: این روش بعدها به استاندارد فرهنگ‌نویسی عربی تبدیل شد.
🔻 مثال: ریشه «ک ت ب» در باب الباء تحت التاء قرار می‌گیرد.

🔸 استشهاد به قرآن و حدیث:
🔻 مثال: برای واژه «رزق»، ابتدا آیه «وَمَا مِنْ دَابَّةٍ إِلَّا عَلَى اللَّهِ رِزْقُهَا» (هود:۶) ذکر شده، سپس احادیث نبوی (ص) و اشعار جاهلی آمده است.

🟢 ب) چند مثال کاربردی:
🔻 مدخل «قَلْب»:
- معنی اول: عضو بدن («قَلْبُ الإنسان»).
- معنی دوم: تغییر حالت («قَلَبَ الشَّیءَ» یعنی آن را وارونه کرد).
- معنی سوم: خالص («قَلِیبُ العَسَل» یعنی عسل خالص).

🔵 چند نکته جالب در مورد لسان العرب

▪️تدوین در سن کهنسالی: ابن منظور تألیف آن را پس از ۶۰ سالگی آغاز کرد.

▪️بهره گیری از منابع دیگر: بیشتر محتوا را از منابع دیگر اقتباس (با ذکر منبع) کرد.

▪️مورد اعتماد بودن: به‌عنوان یکی از معتبرترین فرهنگ لغت کلاسیک عربی شناخته می‌شود.
▪️تأثیرگذاری: مبنای بیشتر فرهنگ‌های لغت بعدی مانند تاج العروس.
▪️تنوع محتوا: علاوه بر معانی، شامل اطلاعات تاریخی و جغرافیایی هم هست.

📎 دسترسی به همه محتواهای مرتبط با لمس #معجم_شناسی

🌺 تعجیل در فرج امام عصر (عج)، سه صلوات 

🍁 #عقیلی_فرج (انتشار مطلب با ذکر منبع بلا مانع است)

 دریافت جلسات «آشنایی با لغت نامه های (معجم های) دست اول» از اینجا

برای دریافت جدیدترین محتواهای تولیدی، کانال ما را دنبال کنید

 ایتا ، سروش پلاس ، روبینو ، ویراستی

۰۳
خرداد
۰۴

#معجم_شناسی (۳)

🟢 آشنایی با معاجم دست اول عربی (معجم: لغت نامه)

🟪 بخش چهارم: کتاب #تهذیب_اللغة

✍ تألیف: ابومنصور محمد بن احمد #ازهرى از علماى ادبیات عرب و زبان‌شناس قرن چهارم هجرى

🟢 الف) ویژگی‌های کلیدی:
🔸 تکیه بر زبان قبایل بادیه‌نشین:
ازهری سال‌ها میان قبایل عرب زندگی کرد تا لغات اصیل را ثبت کند.
🔻 مثال: تفاوت بین «السَّحاب» (ابر معمولی) و «الغَمام» (ابر باران‌زا) را با استناد به گفتار قبیله بنی أسد توضیح می‌دهد.

🔸 ردّ واژگان غیرعربی:
واژه‌های معرّب (واژگانی که از زبان های دیگر وارد زبان عربی شده آمد)
🔻مانند «إستبرق» (از فارسی) را با ذکر دلیل حذف می‌کند.

🟠 ب) مثال عینی از متن:
🔻 در توضیح «الجَوّ»: "الجَوّ: هواء السماء... وقولهم: جَوّ الفَرَس إِذا أسرع فی عَدْوه" (۱)؛ سپس شعر طرفة بن العبد را شاهد می‌آورد.

🟣 ج) تفاوت با «العین»:
- ازهری از نظام الفبایی ساده‌تر استفاده می‌کند (برخلاف نظام مخارج حروف خلیل).

۱. ترجمه: اسب وقتی در دویدنش سرعت می‌گیرد، می‌جهد.

🌺 تعجیل در فرج امام عصر (عج)، سه صلوات

🍁 #عقیلی_فرج (انتشار مطلب با ذکر منبع بلا مانع است)

 دریافت جلسات «آشنایی با لغت نامه های (معجم های) دست اول» از اینجا

برای دریافت جدیدترین محتواهای تولیدی، کانال ما را دنبال کنید

 ایتا ، سروش پلاس ، روبینو ، ویراستی

۰۳
خرداد
۰۴


🟢 آشنایی با معاجم دست اول عربی (معجم: لغت نامه)

📚 بخش سوم: کتاب العین؛ نخستین فرهنگنامه مدون و کامل جهان

🔍 مقدمه: 
«کتاب العین» تألیف خلیل بن احمد فراهیدی (قرن ۲ هجری/۸ میلادی) نه تنها اولین فرهنگنامه نظام‌مند زبان عربی، بلکه کهن‌ترین لغت‌نامه کامل و علمی جهان محسوب می‌شود که حدود ۱۲۰۰ سال پیش تدوین شده است. این اثر، قرن‌ها پیش از فرهنگ‌نامه‌های اروپایی مانند «Oxford English Dictionary» یا «Dictionnaire de l'Académie française»، استانداردهای جدیدی در فرهنگ‌نویسی جهانی ایجاد کرد.

✨ ویژگی‌های منحصربه‌فرد جهانی: 
🔸پیشگام در تاریخ فرهنگ‌نویسی: حدود ۴۰۰ سال پیش از اولین فرهنگ‌نامه چینی «کنجینگ یونفو» (قرن ۱۱ م) و ۱۰۰۰ سال پیش از فرهنگ‌نامه‌های اروپایی 
🔸نظام طبقه‌بندی علمی: برخلاف فرهنگ‌های پیشین که ترتیب الفبایی ساده داشتند، خلیل بن احمد بر اساس سیستم صوتی-مکانی حروف (از حلق تا لب) واژگان را تنظیم کرد (البته دارای منتقدانی هست).
🔸دایره‌المعارف زبانی: شامل ۱۱ جلد با بیش از ۶۰٬۰۰۰ مدخل، تحلیل ریشه‌شناسی، شواهد شعری و اطلاعات صرفی 

⚡ نوآوری‌های بی‌سابقه: 
1. سیستم ریشه‌یابی ثلاثی: روشی که تا امروز پایه فرهنگ‌نویسی سامی است.

2. اولین استفاده از نمادهای صوتی: برای نشان دادن تلفظ دقیق حروف.

3. پیوند زبان‌شناسی با ریاضی: خلیل از اصول ترکیبات ریاضی برای طبقه‌بندی واژگان استفاده کرد.

📊 آمار شگفت‌انگیز: 
- پوشش ۸۹% واژگان عربی کلاسیک 
- ذکر ۴۲۰۰ شاهد شعری 
- تحلیل ۱۸۰۰ ریشه ثلاثی 

🎭 جالب توجه: 
بسیاری از دانشمندان غربی مانند «آلفونس مینگانا» اعتراف کرده‌اند که روش خلیل بن احمد از فرهنگ‌نامه لاتین «Catholicon» (۱۲۸۶ م) - که قدیمی‌ترین فرهنگ اروپایی محسوب می‌شود - پیشرفته‌تر و علمی‌تر است.

📜 میراث جهانی: 
- تأثیر مستقیم بر فرهنگ‌نویسی فارسی (مانند «لغت‌نامه فرس» اسدی طوسی) 
- الهام‌بخش فرهنگ‌های عبری مانند «Agron» اثر سعدیا گائون 
- ثبت در یونسکو به عنوان یکی از کهن‌ترین دستاوردهای علمی بشر 

🖋️ نتیجه‌گیری: 
«کتاب العین» تنها یک فرهنگ‌نامه نیست؛ سندی زنده از پیشتازی تمدن اسلامی در علوم زبانی است که قرن‌ها پیش از دیگران، استانداردهای علمی فرهنگ‌نویسی را تعریف کرد. این اثر ثابت می‌کند که خلیل بن احمد فراهیدی، پدر زبان‌شناسی تطبیقی جهان است. 

منابع
۱- «تاریخ فرهنگ‌نویسی جهان» (پیتر بورک) 
۲- «خلیل بن احمد و علوم زبان» (د. محمدحسن آل یاسین) 
۳- نسخه دیجیتال کتاب العین (مؤسسه المخطوطات العربیة) 

🍁 #عقیلی_فرج (انتشار مطلب با ذکر منبع بلا مانع است)

 دریافت جلسات «آشنایی با لغت نامه های (معجم های) دست اول» از اینجا

برای دریافت جدیدترین محتواهای تولیدی، کانال ما را دنبال کنید

 ایتا ، سروش پلاس ، روبینو ، ویراستی

۰۳
خرداد
۰۴


 آشنایی با معاجم دست اول (معجم: لغت نامه)

 بخش دوم: معرفی معجم «العین»

 تألیف: خلیل بن احمد فراهیدی

  الف) ویژگی‌های منحصربه‌فرد:
نظام التقلیب (تبدیل حروف ریشه):
  خلیل بن احمد تمام ترکیب‌های ممکن ریشه‌های ثلاثی را بررسی می‌کند.
   مثال: برای ریشه «ک ت ب»، این ترکیب‌ها تحلیل شده‌اند:
    - کَتَبَ (نوشت)، کُتِبَ (نوشته شد)، کَتَّبَ (به نوشتن وادار کرد)، اِکتَتَبَ (نسخه‌برداری کرد).
  - این روش برای یافتن ارتباط معنایی بین مشتقات یک ریشه مفید است.

 ترتیب مبتنی بر مخارج حروف:
  ترتیب واژه‌ها از «حرف عین» به عنوان عمیق‌ترین حرف شروع می‌شود، سپس به ترتیب حروف دیگر.
   مثال:
    - باب العین → فصل ع ل م → واژه‌های «عَلِمَ، عَلَّمَ، عَالَم، عِلْم».
    - سپس باب الحاء → فصل ح س ب → «حَسَبَ، حِساب، اِحتِساب».

 ب) مثال عینی از متن کتاب:
 در شرح واژه «عسل»:
  "العسل: ما یُجتنى من أفواه النحل... وقد یُطلق على کلّ ما یُستحلى من الطعم"_
  - سپس اشعاری از امرؤالقیس و زهیر بن أبی سلمی به عنوان شاهد ذکر شده است.

 ج) نقاط ضعف:
 برخی محققان مانند د. رمضان عبدالتواب معتقدند بخش‌هایی از کتاب توسط شاگردان خلیل (مثل لیث بن مظفر) تکمیل شده است.
 روش التقلیب برای برخی از کاربران امروزی پیچیده است.


 تعجیل در فرج امام عصر (عج)، سه صلوات

 #عقیلی_فرج (انتشار مطلب با ذکر منبع بلا مانع است)

 دریافت جلسات «آشنایی با لغت نامه های (معجم های) دست اول» از اینجا

برای دریافت جدیدترین محتواهای تولیدی، کانال ما را دنبال کنید

 ایتا ، سروش پلاس ، روبینو ، ویراستی



۱۴
ارديبهشت
۰۴

#چند_لحظه_با_خدا (۷)
#تفسیر_موضوعی

⏱ زمان مطالعه: #دو_دقیقه!

👈 «خدایت بسیار نزدیک است، تو از خدا دور مباش!». #بخش_چهارم

🌱 ﴿وَإِذَا سَأَلَکَ عِبَادِی عَنِّی فَإِنِّی قَرِیبٌ أُجِیبُ دَعْوَةَ الدَّاعِ إِذَا دَعَانِ فَلْیَسْتَجِیبُوا لِی وَلْیُؤْمِنُوا بِی لَعَلَّهُمْ یَرْشُدُونَ﴾
(سوره بقره/ آیه ۱۸۶)

🍂ترجمه: و هرگاه بندگان من از تو در باره من بپرسند [بگو] من نزدیکم و دعاى دعاکننده را به هنگامى که مرا بخواند اجابت مى ‏کنم پس [آنان] باید اجابت کنند و به من ایمان آورند باشد که راه یابند.

💡چند نکته تفسیری - بخش ۴ (پایانی):
۱- با دقت در بیان لطیف آیه شریفه می توان فهمید که دعا قطعا برآورده می شود اما به دو شرط:

اول 👈 بنده حقیقتا و به طور قلبی در حال دعا باشد، دعاى حقیقى آن دعایى است که قبل از زبان سر، از زبان قلب بگذرد و فقط لقلقه زبان نباشد.

دوم 👈 بنده باید درخواست خود را فقط به درگاه خدا ببرد بدون داشتن کوچکترین امیدی به اسباب دیگر، به این معنا که بنده نباید به زبان از خدا مسئلت کند، ولى در دل همه امیدش به اسباب عادى یا امور دیگر باشد، امورى که فکر می کند آنها به خودی خود در زندگى او مؤثرند.

👌 #تفسیر_روایی: ذیل آیه شریفه این حدیث نورانی و عاشقانه از امام رضا علیه السلام نقل شده است؛ «إِنَّ اَلْمُؤْمِنَ یَسْأَلُ اَللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ حَاجَةً‌، فَیُؤَخِّرُ عَنْهُ تَعْجِیلَ إِجَابَتِهَا، حُبّاً لِصَوْتِهِ وَ اِسْتِمَاعِ نَحِیبِهِ‌؛ #ترجمه: وقتی بنده مؤمنی از خداوند حاجتی را می خواهد، خدا اجابت دعای او را به تاخیر می اندازد، چرا که عاشق صدا و شنیدن بکاء بنده خود است🍂».
(تفسیر البرهان فی تفسیر القرآن، ج۱، ص ۳۹۵/ الکافی : ج ۲، ص ۴۸۸، ح ۱ )


🌺 تعجیل در فرج امام عصر (عج)، سه صلوات

🍁 #عقیلی_فرج (انتشار مطلب با ذکر منبع بلا مانع است)

 دریافت جلسات «تفسیر موضوعی قرآن کریم» از اینجا

برای دریافت جدیدترین محتواهای تولیدی، کانال ما را دنبال کنید

 ایتا ، سروش پلاس ، روبینو ، ویراستی

۱۴
ارديبهشت
۰۴

#چند_لحظه_با_خدا (۷)
#تفسیر_موضوعی

⏱ زمان مطالعه: #دو_دقیقه!

👈 «خدایت بسیار نزدیک است، تو از خدا دور مباش!». #بخش_سوم

🌱 ﴿وَإِذَا سَأَلَکَ عِبَادِی عَنِّی فَإِنِّی قَرِیبٌ أُجِیبُ دَعْوَةَ الدَّاعِ إِذَا دَعَانِ فَلْیَسْتَجِیبُوا لِی وَلْیُؤْمِنُوا بِی لَعَلَّهُمْ یَرْشُدُونَ
(سوره بقره/ آیه ۱۸۶)
🍂ترجمه: و هرگاه بندگان من از تو در باره من بپرسند [بگو] من نزدیکم و دعاى دعاکننده را به هنگامى که مرا بخواند اجابت مى ‏کنم پس [آنان] باید اجابت کنند و به من ایمان آورند باشد که راه یابند.

💡چند نکته تفسیری (بخش ۳):
۱- تفاوت دو واژه «دعا» و «سؤال» در قرآن:کلمه #دعا و #دعوت به معنای تلاش دعا کننده برای جلب نظر دعا شونده است، و کلمه #سؤال به معناى تلاش سائل (درخواست کننده) برای جلب فائده و یا زیادتر کردن آن از ناحیه مسئول (درخواست شونده) است، تا بعد از توجیه نظر او حاجتش برآورده شود، پس سؤال به منزله نتیجه و هدف دعا است. (المیزان، ج۲، ص۴۱)

۲- آیه شریفه اجابت را مقید کرده است به دعا کردن، یعنی به شرطی دعایت را مستجاب می کنم که دعا کنی! به بیان دیگر دعای بنده بدون هیچ شرطى و قیدى مستجاب است.


👌 نکته: در این آیه در عین اختصار در بیان، هفت بار ضمیر مفرد متکلم «من» از جانب خداوند ذکر شده است که این اسلوب بیان سرشار از محبت الهی، به این آیه در قرآن اختصاص دارد


.

👌 شگفتی های بی پایان این آیه زیبا ادامه دارد... .


🌺 تعجیل در فرج امام عصر (عج)، سه صلوات

🍁 #عقیلی_فرج (انتشار مطلب با ذکر منبع بلا مانع است)

 دریافت جلسات «تفسیر موضوعی قرآن کریم» از اینجا

برای دریافت جدیدترین محتواهای تولیدی، کانال ما را دنبال کنید

 ایتا ، سروش پلاس ، روبینو ، ویراستی

۱۴
ارديبهشت
۰۴

#چند_لحظه_با_خدا (۷)
#تفسیر_موضوعی

⏱ زمان مطالعه: #دو_دقیقه!

👈 «خدایت بسیار نزدیک است، تو از خدا دور مباش!». #بخش_دوم

🌱 ﴿وَإِذَا سَأَلَکَ عِبَادِی عَنِّی فَإِنِّی قَرِیبٌ أُجِیبُ دَعْوَةَ الدَّاعِ إِذَا دَعَانِ فَلْیَسْتَجِیبُوا لِی وَلْیُؤْمِنُوا بِی لَعَلَّهُمْ یَرْشُدُونَ﴾
(سوره بقره/ آیه ۱۸۶)
🍂ترجمه: و هرگاه بندگان من از تو در باره من بپرسند [بگو] من نزدیکم و دعاى دعاکننده را به هنگامى که مرا بخواند اجابت مى ‏کنم پس [آنان] باید اجابت کنند و به من ایمان آورند باشد که راه یابند.

💡چند نکته تفسیری (بخش ۲):
۱- عبارت «عِبَادِی» یک ترکیب اضافی #عاشقانه است، مضاف (عِباد: بندگان) و مضاف الیه (ی: من)؛
خدایا تو مالک هستی و ما مملوک تو!
در این عبارت خداوند به بندگان حس تعلق به خالق را تذکر می دهد وگرنه می شد از عباراتی مانند «العباد» یا «الناس» استفاده کرد.
۲- بیان آیه اول شخص است (متکلم وحده) که من چنین و چنان هستم، نه مخاطب یا غایب، یعنی آیه #خودمونی و همراه با #محبت_به_بنده است.
۳- آغاز پاسخ خداوند به سوالی که خودش از جانب بنده پرسیده! بدون واسطه لفظی است که به معنای نزدیکی و صمیمیت خالق با مخلوق خود است، وگرنه می توانست بگوید: « فَقل إِنِّی قَرِیبٌ...»

👌 نکته: روایت قدسی؛
اگر بندگانِ گناهکارم بدانند که چقدر مشتاق توبه و بازگشت آنان هستم، از شدت شوق می‌مُردند.
(میزان الحکمه، جلد ۴، صفحه ۲۷۹۷)

👌 ادامه دارد...

🍁 #عقیلی_فرج (لطفا در نشر مطالب یاری دهید)
ایتا | سروش | ویراستی | روبینو 👇
@DrAghilifaraj

🌺 تعجیل در فرج امام عصر (عج)، سه صلوات

🍁 #عقیلی_فرج (انتشار مطلب با ذکر منبع بلا مانع است)

 دریافت جلسات «تفسیر موضوعی قرآن کریم» از اینجا

برای دریافت جدیدترین محتواهای تولیدی، کانال ما را دنبال کنید

 ایتا ، سروش پلاس ، روبینو ، ویراستی

۱۴
ارديبهشت
۰۴

#چند_لحظه_با_خدا (۷)
#تفسیر_موضوعی

⏱ زمان مطالعه: #دو_دقیقه!

👈 «خدایت بسیار نزدیک است، تو از خدا دور مباش!».

🌱 ﴿وَإِذَا سَأَلَکَ عِبَادِی عَنِّی فَإِنِّی قَرِیبٌ أُجِیبُ دَعْوَةَ الدَّاعِ إِذَا دَعَانِ فَلْیَسْتَجِیبُوا لِی وَلْیُؤْمِنُوا بِی لَعَلَّهُمْ یَرْشُدُونَ﴾
(سوره بقره/ آیه ۱۸۶)
🍂ترجمه: و هرگاه بندگان من از تو در باره من بپرسند [بگو] من نزدیکم و دعاى دعاکننده را به هنگامى که مرا بخواند اجابت مى ‏کنم پس [آنان] باید اجابت کنند و به من ایمان آورند باشد که راه یابند.

⭐️ مقدمه: این آیه یکی از عاشقانه ترین تعبیرات خداوند در قبال بندگان خود است و به تعبیر علامه طباطبایی (ره) ضمن داشتن لطیف ترین و زیباترین مضامین، روش و اسلوب بیان منحصر به فردی دارد (المیزان، ج۲، ص۳۰)،


در چند بخش به این آیه شریفه می پردازیم:

💡چند نکته تفسیری (بخش ۱):
۱- آمدن کلمات «إِذ» و «إِذَا» در عبارات به این معناست که مضمون بیان شده یا اتفاق افتاده است و یا اتفاق خواهد افتاد (وقوع مضمون عبارت حتمی و ۱۰۰ درصدی است)، این اولین تأکید آیه می باشد، بر خلاف «إن» که محتمل الوقوع( ۵۰ درصدی) و «لَو» که محال الوقوع ( ۰ درصد) هستند.
۲- «إِذ» برای زمان گذشته (مانند إِذۡ قَالَ یُوسُفُ لِأَبِیهِ: آنگاه که یوسف به پدرش گفت... ) و «إِذَا» برای زمان آینده استفاده می شود (مانند إِذَا وَقَعَتِ الْوَاقِعَةُ: هنگامی که واقعه [ قیامت] اتفاق بیفتد...).
۳- «سَأَلَ» فعل ماضی است، استفاده از فعل ماضی در جمله ای که مضمون آن متعلق به آینده است به معنای قطعی بودن وقوع آن فعل است، مانند آیه إِذَا وَقَعَتِ الْوَاقِعَةُ: هنگامی که واقعه [ قیامت] واقع شود؛ 👈 قطعا قیامت واقع خواهد شد. پس قطعا بندگان از خداوند خواهند پرسید.

👌 نکته: بر خلاف عقیده برخی از فرقه های اسلامی (مانند خوارج و برخی گروه های تکفیری) و غیر اسلامی (مانند مسیحیت کاتولیک در قرون وسطی، برخی فرقه‌های یهودی ارتدوکس افراطی و...)، پرسش از خداوند نه تنها اشکالی ندارد بلکه امری عقلی و حتمی است. در عقاید تشیع، هر مومن باید با پرسش و تحقیق وجود و یگانگی خدا را با عقل خود در یابد.

👌 ادامه دارد...

🌺 تعجیل در فرج امام عصر (عج)، سه صلوات

🍁 #عقیلی_فرج (انتشار مطلب با ذکر منبع بلا مانع است)

 دریافت جلسات «تفسیر موضوعی قرآن کریم» از اینجا

برای دریافت جدیدترین محتواهای تولیدی، کانال ما را دنبال کنید

 ایتا ، سروش پلاس ، روبینو ، ویراستی

۱۴
ارديبهشت
۰۴

#چند_لحظه_با_خدا (۵)

#تفسیر_موضوعی 👈 ایمانت رو قوی و قوی تر کن!

⏱ زمان مطالعه: فقط #یک_دقیقه!

🟢 یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا آمِنُوا بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ وَالْکِتَابِ الَّذِی نَزَّلَ عَلَى رَسُولِهِ… ﴿نساء/۱۳۶﴾

ترجمه:ای کسانی که ایمان آورده آید! به خدا و پیامبرش و کتابی که بر پیامبرش نازل شد ایمان بیاورید... .

بیان مسأله: این آیه به مؤمنان خطاب می‌کند و آنها را به ایمان‌آوردن دعوت می‌کند. در نگاه اول، ممکن است این امر متناقض به نظر برسد، چرا که مخاطب این آیه کسانی هستند که ایمان آورده‌اند.
اما تفسیرهای مختلفی برای این دعوت مجدد به ایمان وجود دارد:

تفسیر المیزان (علامه طباطبایی):

علامه طباطبایی بیان می‌کند که این خطاب متوجه مؤمنانی است که به ایمان زبانی اکتفا کرده‌اند و از آنها خواسته می‌شود تا حقیقت ایمان را در دل تقویت کنند و در اعمالشان ظاهر سازند.

تفسیر نمونه (آیت‌الله مکارم شیرازی و دیگران):
این تفسیر اشاره می‌کند که آیه تأکید بر ایمان راستین و پایدار دارد و دعوت به تعمیق ایمان و پرهیز از سستی در اعتقادات و اعمال است. همچنین، این آیه به مسلمانان یادآوری می‌کند که ایمان به همه کتاب‌های آسمانی، جزئی از ایمان اسلامی است.

تفسیر کبیر (فخر رازی):
فخر رازی در تفسیر این آیه بر این نکته تأکید دارد که ایمان حقیقی نه تنها قول به زبان، بلکه اعتقاد قلبی و التزام عملی است. او توضیح می‌دهد که مؤمنان باید در هر مرحله‌ای از زندگی به بازبینی و تقویت ایمان خود بپردازند.
این آیه دعوتی است به تقویت و تجدید ایمان با تأکید بر ابعاد مختلف آن: اعتقادی، قلبی و عملی، که همه اینها باید در زندگی فردی و جمعی مؤمنان جاری شود.

💡چند نکته تفسیری:
۱- ایمان، مصدر باب افعال است که در اصل قبل از تسهیل همزه «إءمان» بوده است و ءامِنُوا فعل امر جمع مخاطب مذکر است بر وزن أفعلوا (عین مکسور)

۲- این آیه شریفه پاسخی است به کسانی که آیه شریفه «إِنَّ الَّذِینَ آمَنُوا وَالَّذِینَ هَادُوا وَالنَّصَارَىٰ وَالصَّابِئِینَ مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ...» ﴿بقره/۶۲﴾ را تایید پلورالیزم دینی تفسیر می کنند.

۳- فعل امر مضارع به معنای استمرار امر در همه زمان ها است، به بیان دیگر همواره در حال تقویت ایمان خود باش... .

🌺 تعجیل در فرج امام عصر (عج)، سه صلوات

🍁 #عقیلی_فرج (انتشار مطلب با ذکر منبع بلا مانع است)

 دریافت جلسات «تفسیر موضوعی قرآن کریم» از اینجا

برای دریافت جدیدترین محتواهای تولیدی، کانال ما را دنبال کنید

 ایتا ، سروش پلاس ، روبینو ، ویراستی

۱۴
ارديبهشت
۰۴

#چند_لحظه_با_خدا (۴)

#تفسیر_موضوعی 👈 قطعا و حتما یاری کنندگان را یاری می دهیم

⏱ زمان مطالعه: فقط #یک_دقیقه!

🟢 وَلَوْلَا دَفْعُ اللَّهِ النَّاسَ بَعْضَهُم بِبَعْضٍ لَّهُدِّمَتْ صَوَامِعُ وَبِیَعٌ وَصَلَوَاتٌ وَمَسَاجِدُ یُذْکَرُ فِیهَا اسْمُ اللَّهِ کَثِیرًا ۗ وَلَیَنصُرَنَّ اللَّهُ مَن یَنصُرُهُ ۗ إِنَّ اللَّهَ لَقَوِیٌّ عَزِیزٌ ﴿حج/٤٠﴾

ترجمه: اگر خدا به واسطه گروهی، شر گروه دیگر را دفع نکند، قطعا صومعه‌ها و دیرها و کنشت‌ها و مساجدی که در آن بسیار ذکر خدا می‌شود همه خراب و ویران می شد.
و هر که خدا را یاری کند قطعا خداوند یاریش خواهد کرد و البته و قطعا خدا همان نیرومند با عزت است.

💡چند نکته تفسیری:
۱- یکی از سنت های آفرینش این است که همیشه گروهی از مصلحان مؤمن در برابر قدرت های زیاده خواه قد علم می کنند، اگر چنین نبود اثری از هرآنچه بوی بندگی خدا دارد نمی ماند و بندگی دیگر بندگان و همان جاه طلبان جایگزین آن می شد.

۲- قطعا و حتما خداوند هر که را که قدمی در مسیرش بردارد تنها نخواهد گذاشت و یاری اش خواهد کرد.

۳- البته خداوند قدرت انجام هر کاری را دارد ولی امتحانات دنیا برای یافتن عزت ابدی بندگان خاص، همیشه برپاست.

۴- در عبارت «وَلَیَنصُرَنَّ اللَّهُ مَن یَنصُرُهُ» سه تأکید داریم که کم نظیر است: حرف «لَ» ؛ نون مشدد ؛ تقدم جواب شرط بر حمله شرط.

🧩 خلاصه: تاریخ همیشه ناظر تقابل اهل حق با دنیای استکبار است، داوود ها با جالوت ها، موسی ها با فرعون ها، علی (ع) و یارانش با معاویه ها و عمرو عاص ها و...، اگر در جبهه حق باشی که البته سختی های خود را دارد مانند عمارها و سمیه ها و مالک اشتر ها یاری خداوند و عزت ابدی حتمی است.

🌺 تعجیل در فرج امام عصر (عج)، سه صلوات

🍁 #عقیلی_فرج (انتشار مطلب با ذکر منبع بلا مانع است)

 دریافت جلسات «تفسیر موضوعی قرآن کریم» از اینجا

برای دریافت جدیدترین محتواهای تولیدی، کانال ما را دنبال کنید

 ایتا ، سروش پلاس ، روبینو ، ویراستی